Ο απελευθερωτικός
αγώνας των Ελλήνων κατά των Τούρκων κατακτητών το 1821 στηρίζει κατά ένα
σημαντικό μέρος την επιτυχή έκβασή του στο φιλελληνικό ρεύμα που ξεκινά και
αναπτύσσεται στην Ευρώπη. Παρά την αντίθετη και εχθρική στάση της Ιεράς
Συμμαχίας , των μοναρχικών κυβερνήσεων της Ευρώπης και του Αυστριακού
Καγκελάριου Μέττερνιχ, το φιλελληνικό ρεύμα ξεκινά με την υποστήριξη, την
αλληλεγγύη και τον ενθουσιασμό των λαών. Ο φιλελληνισμός εκδηλώνεται στις
σημαντικότερες πόλεις της Ευρώπης με πολλές μορφές : διενέργεια εράνων,
αποστολή εφοδίων και εθελοντών πολεμιστών. Κατ’αυτόν τον τρόπο οι λαοί
στέκονται δίπλα στους αγωνιστές του ‘21 και τους ενισχύουν τόσο ηθικά όσο και
υλικά στην προσπάθεια ανάκτησης της ελευθερίας τους.
Με πρώτους τους έλληνες λόγιους που ζούσαν στη Δύση και προωθούσαν την ιδέα της απελευθέρωσης της Ελλάδος, τους ευρωπαίους ταξιδιώτες στον ελληνικό χώρο και στην αρχαία ιστορία του, και τέλος τα ονόματα του λόρδου Μπάϋρον στην Αθήνα και το Μεσολόγγι, του Chateaubriant, του Lamartine, του Victor Hugo και του Delacroix στη ζωγραφική, γίνεται μικρή επιλογή από τον μακρύ κατάλογο των σημαντικών προσώπων της εποχής τους που βρίσκονται στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων. Ωστόσο είναι επιβεβλημένο να γίνει αναφορά και στους φιλέλληνες που ανήκαν την εποχή εκείνη στην πολιτική και οικονομική ζωή της Ευρώπης. Ένας τέτοιος μεγάλος φιλέλληνας υπήρξε και ο Jean-Gabriel Eynard, του οποίου εορτάζουμε εφέτος τα 150 χρόνια από τον θάνατό του.
Γεννημένος στη Λυών της Γαλλίας το 1775, ο Jean-Gabriel Eynard,
προερχόταν από εύπορη οικογένεια που έγινε μάλιστα δεκτή στους αριστοκρατικούς
κύκλους της Γενεύης το 1786. Υπήρξε επιτυχημένος οικονομικός διαπραγματευτής,
σύμβουλος τοπικών αρχόντων και τραπεζίτης που κατάφερε μέσα σε σύντομο χρονικό
διάστημα να αποκτήσει σημαντική περιουσία. Το 1810 γνωρίζεται στη Γενεύη με τον
Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος του μιλά για το δοκιμαζόμενο έθνος των Ελλήνων.
Έτσι, όταν το 1814 συμμετείχε στο συνέδριο της Βιέννης υποστήριξε τις θέσεις
του Καποδίστρια. Η βαθιά φιλία τους ενισχύθηκε και διήρκεσε για όλη τους τη
ζωή.
Ο Λ. Βροκίνης στο έργο του Σύντομος
αφήγησις του βίου του Ιωάννου Καποδιστρίου αναφερόμενος στην περίοδο μετά
την παραίτηση του Καποδίστρια από το υπούργημά του και την εγκατάστασή του στη
Γενεύη γράφει : « ...Και την μεν μικράν του περιουσίαν μετεχειρίζετο εις
βοήθειαν των ενδεών ομογενών του, και εκπαίδευσιν Ελληνοπαίδων μελλόντων να
χρησιμεύσωσιν εις το έθνος, τον δε νουν και την καρδίαν του διέτεινε προς τας
αιματηράς φάσεις του εθνικού αγώνος, τα λάθη των αρχηγών και τας επιβουλάς των
του έθνους εχθρών γράφων και δημοσιεύων διαρκώς υπέρ Ελλάδος. Οι επισημότεροι
άνδρες της Ευρώπης, Πρίγγιπες (sic), Δούκες,
Επίσκοποι, Ομότιμοι, Υπουργοί, Πρέσβεις, Στρατηγοί και Λόγιοι, φίλοι όντες του
Καποδιστρίου εγένοντο αναγκαίως φίλοι και υπέρμαχοι της Ελλάδος και συνέστησαν
βραδύτερον τα Φιλελληνικά Κομητάτα άτινα, χάρις εις τας συμβουλάς του Καποδιστρίου,
κέντρον έσχον τους Παρισίους. Μεταξύ δε τούτων πρωτεύει ο Ελβετός Ιππότης
Εϋνάρδος ούτινος αι υπέρ Ελλάδος χρηματικαί συνδρομαί είναι σπουδαιόταται.
Ούτος δι’ εξόδων του, άμα ελθόντος του Καποδιστρίου εις την Ελλάδα, συνέστησε
το εν Αιγίνη σχολείον...»[1]
Η επιρροή του Καποδίστρια στον Jean-Gabriel Eynard ήταν καθοριστική, καθώς σύντομα
προσχώρησε στο κίνημα του φιλελληνισμού, γινόμενος ένας από τους
σημαντικότερους υποστηρικτές του. Μετά την έναρξη της επανάστασης του 1821
κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για να στηρίξει τον Ελληνικό αγώνα. Κατά τη
διάρκειά της συγκεντρώνει χρήματα για την αγορά πολεμοφοδίων και διαθέτει
τεράστια ποσά από την προσωπική του περιουσία. Χρησιμοποιεί τις γνωριμίες του
στον Ευρωπαϊκό πολιτικό στίβο για να προωθήσει και να στηρίξει με κάθε τρόπο
τις ελληνικές θέσεις. Μετά την απελευθέρωση είναι ο άτυπος οικονομικός
σύμβουλος του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδος τον οποίο πείθει να δώσει έμφαση
στην ανάπτυξη της υπαίθρου.
Παρέμεινε θερμός υποστηρικτής της Ελλάδας ακόμα και μετά τη δολοφονία
του στενού του φίλου Καποδίστρια. Στήριξε έμπρακτα τη νεότευκτη οικονομία της
χώρας και απέστειλε κεφάλαια που συνέβαλαν στη δημιουργία της Εθνικής Τράπεζας,
γινόμενος κατ’ αυτόν τον τρόπο ένας από τους ιδρυτές της. Υπήρξε επίτιμος
διοικητής της Εθνικής Τράπεζας και η δράση του δεν περιορίστηκε εκεί. Το 1847
στάθηκε με σθένος απέναντι στους
Άγγλους τραπεζίτες που ζητούσαν την αποπληρωμή του δανείου που είχαν δώσει στην
Ελλάδα το 1832. Μάλιστα, πλήρωσε μισό εκατομμύριο χρυσά φράγκα για να διασώσει
το Ελληνικό κράτος ξεπληρώνοντας μέρος του δανείου. Η τράπεζα ακόμα και σήμερα τον τιμά δίνοντας
το όνομά του στο κτίριο που στεγάζει το Μορφωτικό της Ίδρυμα. Πρόκειται για το
γνωστό «Μέγαρο Εϋνάρδου».
Ο Jean-Gabriel Eynard από
τη μία πλευρά και ο Ιωάννης Καποδίστριας από την άλλη είναι λαμπρές ιστορικές
μορφές και αποτελούν φωτεινά παραδείγματα ανθρώπων με σεβασμό στις αξίες της
ελευθερίας και της αλληλεγγύης, αξίες τόσο χρήσιμες και στις ημέρες μας.Τότε
ήταν οι ταγοί που έθεσαν τις βάσεις επάνω στις οποίες στηρίχθηκε το νεόδμητο
ελληνικό κράτος και τώρα είναι οι πηγές αναφοράς και έμπνευσης για τους
νεώτερους ΄Ελληνες !
Σοφία
Μωραΐτη, διδ.φιλ.
Καθηγήτρια γαλ.γλώσσας,πολιτισμού και
ορολογίας
ΔΞΓ ΕΚΠΑ,ΕΑΠ,Μέλος Σωματείου Φίλων Ιδρύματος
«Μνήμη Αlbert Cohen» Κέρκυρας
[1] Λαυρ. Σ.Βροκίνη, Σύντομος
αφήγησης του βίου του Ιωάννου Καποδιστρίου, Εν Κερκύρα, τυπογραφείον
«Ερμής», 1886, σελ.157
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου