O ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΤΕΡ ΚΑΙ Η ΚΕΡΚΥΡΑ

            Ευχαριστώ την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών για την ευκαιρία που μου έδωσε  να συμμετάσχω στην εκδήλωση που διοργανώνεται σήμερα προς τιμήν του αγαπημένου φίλου ποιητή Γιώργου Κάρτερ.

            Θα ήθελα να ξεκινήσω με την απαγγελία ενός ποιήματός του με τον τίτλο Η ΚΕΡΚΥΡΑ, γιατί από αυτό το νησί ξεκινά το ταξίδι της ζωής του.

                                                Η ΚΕΡΚΥΡΑ

                        Μέσα στα σπλάχνα μου, άσυλο, φυλαχτό μου

                        η Κέρκυρα

                        ώριο, ανάλαφρο όνειρο σαν τ΄άρωμά της

                        σαν το τραγούδι ή το φιλί της μάνας μου

                        σαν ποίημα ερωτικό γραμμένο στο πέλαγο.

                        Ακούω πάλι, και πάλι τον παλμό της

                        ίδιο με το δικό μου καρδιοχτύπι

                        όπως το πρωί της πρώτης μου μετάληψης.

                        Στα λογικά μου ανακαλύπτω το λίκνο μου

                        στ΄ολόκαλο παλάτι εκεί τ΄Αλκίνοου

                        άμα ο Δημόδοκος μελωδούσε το νόστο μου.

                        … η Κέρκυρα !

                        Εκεί ένα παλιό φρούριο φυλάει τον ανήλικο ήλιο μου

                        εκεί η ευχή τ΄Αγίου αγιάζει της ζωής τον κύκλο

                        εκεί με δασκάλευε ο Σολωμός Ελευθερία και Γλώσσα.

                        Εκεί ο παππούς απαθανάτιζε το θαύμα των χρωμάτων

                        εκεί ο Μαβίλης λαχταρούσε τ΄ασφοδίλια του Δρίσκου

                        εκεί της ομορφιάς η αφή από το φως των Φαιάκων.

                        Μέσα στα σπλάχνα μου, άσυλο, φυλαχτό μου

                        η Κέρκυρα.

                                               

            Ο Γιώργος Κάρτερ γεννήθηκε στην Κέρκυρα, έζησε όμως, και συνεχίζει να ζει μακριά της. Ο έρωτάς του για το νησί νεανικός και αγιάτρευτος :

«Ω, Κέρκυρά μου ερωτική

ανοίγω τις αισθήσεις μου, το σώμα μου

και σε γιορτάζω !»

            Η οικογένειά του από τις παλιές παραδοσιακές οικογένειες της Κέρκυρας. Ο παππούς του παππού του ήταν ο δραστήριος έμπορος Παναγιώτης Σαμαρτζής που μας άφησε κληρονομιά τις Καθημεριούσιες ειδήσεις, ένα ογκώδες έργο ημερολογιακών καταγραφών των ετών 1854-1867, στις σελίδες του οποίου καταγράφεται πλήθος άγνωστων γεγονότων και στοιχείων από την καθημερινή ζωή της Κέρκυρας σε όλες τις εκφάνσεις της. Μέρος του έργου αυτού είδε το φως της δημοσιότητας με την επιμέλεια του ίδιου του ποιητή Γιώργου Κάρτερ και τώρα με την ευγενική άδειά του μεταγράφεται από μεταπτυχιακούς φοιτητές του Τμήματος Ιστορίας υπό την εποπτεία του Καθηγητή κυρίου Θεοδόση Πυλαρινού.

            Ο παππούς του είναι ο σπουδαίος ζωγράφος και πολύ γνωστός στους Κερκυραίους, Γιώργος Σαμαρτζής. Έργα του κοσμούν δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους της Κέρκυρας και των Αθηνών. Ο Γιώργος Σαμαρτζής ήταν για τον Γιώργο Κάρτερ το ορόσημο, το πρότυπο και ο πνευματικός οδηγός του ποιητή. Άλλωστε, «στην ψυχή του παππού» του αφιερώνει την πρώτη συλλογή ποιημάτων του με τον τίτλο Αντιφεγγίσματα της ψυχής μου, Ποιήματα, Αθήνα, 1945. Γράφει ο Γιώργος Κάρτερ «στην ψυχή του παπού μου, ζωγράφου Γιώργου Σαμαρτζή που χρωστώ και αφιερώνω κάθε καλλιτεχνική μου εκδήλωση».

            Η μητέρα του υπήρξε καθηγήτρια του τραγουδιού. Η αγάπη του ποιητή γι’αυτήν και η ζωντανή εικόνα της είναι έντονη στα ποιήματα που αναφέρονται στη γυναίκα που σημάδεψε την ευαισθησία του.

                         Άμα κρατάω το χέρι σου

Κρατάω του σύμπαντος την αναστάσιμη ώρα

Τα συγκοινωνούντα της ζωής

Ακολουθούν την ωραία ροή τους.

Άμα κρατάω το χέρι σου

Ένα στερέωμα μου κράζει πως υπάρχουμε

Με τους παλμούς μας που συγχρονίζονται.

Πως αληθεύει του ανθρώπου η πανάγια γέννα.

                       

            Ο αδελφός του Ερνέστος Κάρτερ ήταν ζωγράφος από τους πρώτους μάλιστα ζωγράφους εισηγητές της αφηρημένης τέχνης στην Ελλάδα. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να προσθέσω ότι και ο ίδιος ο Γιώργος Κάρτερ ασχολείται με τη ζωγραφική και μάλιστα ζωγραφίζει πολύ καλά.

            Η σύντροφος της ζωής του και συνοδοιπόρος Ισμήνη Χρυσοχόου είναι κόρη της σημαντικής Μικρασιάτισσας λογοτέχνιδας Ιφιγένειας Χρυσοχόου, η οποία συνέγραψε τα γνωστά για την καταστροφή και την έξοδο βιβλία Μαρτυρική πορεία, Αθήνα, 1974 και Ξεριζωμένη γενιά. Το χρονικό της προσφυγιάς στη Θεσσαλονίκη, Αθήνα, 1977. Η Ισμήνη Χρυσοχόου είναι διάσημη βιολονίστα δεξιοτέχνης σολίστ, με πολυετείς σπουδές στη Βιέννη και λαμπρή σταδιοδρομία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

            Αυτό είναι το πνευματικό περιβάλλον μέσα στο οποίο γεννήθηκε, δημιούργησε και ζει ο Γιώργος Κάρτερ. Η καταγωγή του, η οικογένειά του, η κερκυραϊκή παράδοση, η λογοτεχνική, εικαστική και  μουσική παράδοση με την παρουσία καλλιτεχνών στο άμεσο περιβάλλον, οι σπουδές και η θητεία του στα γράμματα συνετέλεσαν στη διαμόρφωση της πνευματικής του οντότητας.

            Το πολύπλευρο ταλέντο του Κερκυραίου ποιητή Γιώργου Κάρτερ διαφαίνεται από τις σπουδές του, από την παιδεία και την κουλτούρα του. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και έπαιξε σε διάφορα θέατρα. Σπούδασε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και έλαβε μέρος σε ομαδικές εκθέσεις. Στη Ρώμη και τη Βιέννη σπούδασε τηλεόραση. Η επαγγελματική του δραστηριότητα στην Ελληνική ραδιοφωνία και τηλεόραση άφησε εποχή. Ο Κερκυραίος ιστορικός, εκδότης και δημοσιογράφος Κώστας Δαφνής έγραψε στα Κερκυραϊκά Νέα τον Νοέμβριο 1986 για τον Γιώργο Κάρτερ ότι είναι ο «ληξίαρχος και ο ιστορικός» της Ελληνικής τηλεόρασης. Παρά τις πολύμορφες και απαιτητικές ασχολίες και υποχρεώσεις του ο ποιητικός του λόγος είναι παρόν από τα μεταπολεμικά χρόνια μέχρι σήμερα : χαμηλόφωνος και καυστικός, ανήσυχος και στοργικός, αντιστασιακός και αντιρρητικός.

            Η Κέρκυρα δεν τον ξέχασε και δεν τον ξεχνά. Το 1999 ο Δήμος Κερκυραίων τον τίμησε με το αργυρό μετάλλιο αξιοσύνης, το 2000 ακολούθησε ο Δήμος Αχιλλείων. Το 2008 η Αναγνωστική Εταιρεία της Κέρκυρας, το αρχαιότερο πνευματικό Ίδρυμα της νεώτερης Ελλάδος, διοργάνωσε μία πολύ συγκινητική εκδήλωση στην οποία παρουσιάσθηκε το ποιητικό έργο του Γιώργου Κάρτερ από τον Καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου κ. Θεοδόση Πυλαρινό. Ανάλογη εκδήλωση για την ποίηση του Γιώργου Κάρτερ έγινε στην Αθήνα, το ίδιο έτος 2008 στο Αμφιθέατρο «Αντώνης Τρίτσης» του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων και με τον ίδιο ομιλητή. Την διοργάνωσε η Κερκυραϊκή Ένωση Αθηνών και προσκεκλημένοι ήταν οι Κερκυραίοι της Αττικής και οι φίλοι τους.

Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Οι δικοί μου της Κέρκυρας, η Αναγνωστική Εταιρεία διοργάνωσε το 2010 μια εξαιρετική εκδήλωση. Στην εκδήλωση αυτή ο ποιητής δώρισε στην Εταιρεία έναν  πίνακα του παππού του. Την επόμενη χρονιά, το 2011, ήταν η σειρά της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών, η οποία τίμησε τον ποιητή με την εκδήλωση που διοργανώθηκε στο σπίτι του Σολωμού με πολλούς ομιλητές από την κερκυραϊκή διανόηση.

Δεν θα μπορούσε κανείς να διανοηθεί ότι οι εκδηλώσεις αυτές στη γενέτειρα Κέρκυρα από τους Κερκυραίους και στην Αθήνα από τους Κερκυραίους της Αττικής ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους. Δεν θα μπορούσε κανείς να το διανοηθεί αυτό, εφόσον ο ίδιος ο ποιητής είναι πάντα παρών με την ποιητική του δημιουργία. Αφού η ποίησή του εξακολουθεί να παραμένει πιστή στον κοινωνικό της ρόλο και ο Γιώργος Κάρτερ θεράπων της, όλοι εμείς είμαστε εδώ για να τον τιμούμε.